Met een zuiver geweten op vakantie?

door 15 jul 2014

De periode van afsluitende toetsen en examens ligt weer achter ons. Voor de studenten een periode met de nodige stress, faalangst, vreugde of verdriet van goede en teleurstellende resultaten. Ook voor docenten een hectische periode waarin de spanning hoog is. De centrale vraag die in deze periode steeds centraal staat is of de beoordelingen van de studenten, voldoende dan wel onvoldoende, het daadwerkelijke niveau van de student weergeven?

Ik hoorde vorige week in onze raad van advies verhalen over studenten die in het eerste jaar veel (selectie-)toetsen hebben gemaakt en waarbij aan het einde van het eerste jaar bleek dat ze te weinig studiepunten hadden waardoor ze de propedeuse niet konden afronden.

De vraag die ik hier aan de orde wil stellen is bij hoeveel studenten dit een vals negatieve beslissing is geweest? Ik bedoel hiermee die studenten die eigenlijk het niveau en de capaciteiten wel hebben om de opleiding te halen, die er hard genoeg voor hebben gewerkt maar die op basis van onvoldoende kwaliteit van toetsing toch niet voldoende studiepunten halen?

Even een klein intermezzo over vals positieve of vals negatieve beoordelingen. We streven er uiteraard naar om de goede studenten (gemotiveerd, goed voorbereid en met capaciteiten) een toets te geven waarop zij goed presteren en om studenten die het niveau niet aankunnen, die onvoldoende zijn voorbereid of die onvoldoende gemotiveerd zijn te selecteren voor een negatief studieadvies. In deze twee categorieën (A en D) is er niets aan de hand en doet de toets of het examen goed zijn werk.

Zorgwekkender zijn de twee categorieën (B en C) waarbij studenten die eigenlijk het niveau niet hebben, die onvoldoende zijn voorbereid op de toets of die ongemotiveerd zijn voor de studie toch een positieve beoordeling krijgen (categorie C) of nog erger de groep studenten met een vals negatieve beoordeling (categorie B) die dus eigenlijk het niveau wel hebben maar toch een negatief studieadvies krijgen.

Mijn vraag in de titel: “Gaat u met een gerust geweten op vakantie?”  heeft betrekking op de categorie studenten waarvoor een vals negatieve beslissing is genomen.

Ik heb de vraag over het geweten vorige week ook gesteld bij een training over toetsconstructie. Een minderheid van de aanwezige docenten durfde het aan om volmondig “ja” op de vraag te antwoorden. Voor mij onderstreept dit het enorme belang van betrouwbare en valide toetsen. Om twee redenen is dit voor mij belangrijk: 1) toetsing stuurt meer dan wat ook het leren van de student en 2) we nemen regelmatig besluiten op basis van de toetsen met verstrekkende gevolgen voor de toekomst van student. Meer dan voldoende reden, lijkt mij, om te werken aan optimale validiteit en betrouwbaarheid van onze toetsen.
Hieronder geef ik 10 stappen om dat streven naar goede toetsen kracht bij te zetten (Bax, Berkel & Joosten-ten Brinke, 2014):

Stap 1: waarom toets je?: formuleer de bedoeling

Stap 2: wat toets je?: formuleer en concretiseer de doelstellingen (toetsmatrijs)

Stap 3: bepaal de juiste toetsvorm

Stap 4: construeer en controleer de vragen/opdrachten (teamwerk!)

Stap 5: samenstellen van de toets o.b.v. de toetsmatrijs (incl. instructies voor afname, scoring)

Stap 6: toetsafname

Stap 7: nakijken en kwaliteitscontrole o.b.v. psychometrische analyses

Stap 8: zak/slaag grens bepalen en cijfer geven

Stap 9: beslissen (consequentie voor de student)

Stap 10: rapporteren voor verantwoording en bijstelling

Ik reken erop dat je met bovenstaande stappen de instrumenten hebt om kritisch naar je eigen toetsen te kijken. Graag hoor of lees ik je reactie op deze 10 stappen. Laat aub je reactie hieronder achter in het reactieveld. Met alle reacties bouwen we met elkaar aan nog betere toetsen zodat we het aantal juist positieve en juist negatieve beoordelingen laten stijgen. Ik kijk uit naar je reactie.

BKE training

Wil je voor de komende toetsperiode nog (bij-)geschoold worden als bekwaam toetsdeskundige? Schrijf je dan in voor onze online BKE-training. Je volgt het programma in je eigen tempo, levert opdrachten in en krijgt online coaching bij het verwerven van je BKE-kwalificatie.

2 Reacties

  1. Frits Wagener

    Beste Peter,

    Leuk om eens post van je te krijgen. Alles goed met jou en de familie? Wat het toetsen betreft: je hebt helemaal gelijk dat er altijd vals positieve en vals negatieve beslissingen worden genomen, hoe goed de toets ook is. Belangrijk is dat alle studenten altijd herkansingen krijgen. Als dan na twee herkansingen nog blijkt dat het onvoldoende is ( of juist voldoende) dan is de kans dat je dan nog fout zit met je beoordeling een heel stuk kleiner. De vraag is dan natuurlijk hoeveel kleiner dan wel. Het zou interessant zijn om dat eens te onderzoeken en te bekijken waaraan zo’n hertoets dan moet vodoen.

    Met hartelijke groet,

    Frits Wagener

    Antwoord
    • onderwijsadviesbureaudekkers

      Hoi Frits,

      Dank voor je reactie. Met ons alles goed. Bij jou ook? Herkansingen zijn inderdaad een goede manier om vals negatieve beslissingen te herzien. Het zou overigens interessant zijn om te experimenteren met herkansingen voor de hele groep. Het aantal vals positieve en vals negatieve beslissingen zouden dan mooi in beeld komen. Ik denk alleen dat we de studenten er niet voor gemotiveerd krijgen.
      Goede vakantie.
      Peter

      Antwoord

Een reactie versturen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Peter

Peter

Auteur

Mis geen enkele Metis-update!

Je ontvangt iedere maand een e-mail boordevol tips rondom een onderwijsthema.

AANMELDEN >

Vul je emailadres en je naam in

om de casestudy te bekijken

You have Successfully Subscribed!

Vul je emailadres en je naam in

om de casestudy te bekijken

You have Successfully Subscribed!

× Stel je vraag via WhatsApp