Er zijn alweer een paar weken verstreken sinds de eerste gevallen van het coronavirus bekend werden en de overheid ingrijpende maatregelen moest nemen. Maatregelen die voor een stagnatie in het onderwijs hadden kunnen zorgen, maar die door het harde werk en flexibiliteit van docenten en ander onderwijspersoneel voor heel veel nieuwe, creatieve oplossingen zorgden.

Doordat er zoveel verwacht wordt van elk individu, zijn we geneigd vooral door te gaan en staan we te weinig stil bij alles dat we bereikt hebben.

Dit blog zal daarom in het teken staan van reflectie. Ik zal jullie meenemen in mijn terug- en vooruitblik gedurende deze tijd.

Zoals jullie wellicht weten sta ik zelf ook voor de “virtuele” klas en heb ik, en vele docenten met mij, de opdracht gekregen om het leerproces van mijn studenten niet te laten stagneren. Tijdens de afgelopen weken heb ik ontdekt dat deze nieuwe vorm van lesgeven voor mij gaat met vallen en opstaan. Ik kan me echter zeer dankbaar prijzen dat mijn school de weg van het online lesmateriaal al eerder was ingeslagen en ik onderdeel uitmaak van een docententeam dat volop bezig is met vernieuwingen en daarbij altijd al veelvuldig samenwerkt.

Het nauwe contact dat ik met mijn collega’s onderhoud zorgt ervoor dat ik ook wel een beetje weet hoe iedereen zogezegd in de wedstrijd staat. Ik voelde daarom onlangs niet alleen het enthousiasme, maar ook de onzekerheid bij twee uitstekende docenten. Deze collega’s behoren in mijn ogen tot de absolute top als het gaat om lesgeven, omdat ze studenten altijd weten te motiveren voor hun lessen.

De zekerheid waar deze docenten normaliter over beschikten was opeens verdwenen. Dit vond ik erg om te zien, want zij voelden zich, ondanks de hulp die ze konden vragen, niet zo zeker over hun eigen online prestaties. En terwijl zij zich een weg door de digitale platformen heen probeerden te banen, hoorden ze collega’s praten over alle nieuwigheden die zij probeerden en hoe enthousiast studenten hierop reageerden.

Om deze reden deden ze iets dat in het onderwijs zeker geen gewoonte is, ze lieten kwetsbaarheid zien. In mijn ogen zijn docenten namelijk trotse mensen, die over het algemeen altijd een antwoord hebben en hun werk individueel in hun eigen ruimte met de deuren dicht uitvoeren en zeker niet vaak laten merken dat iets niet zo goed gaat.

Dat kwetsbaarheid niet lijkt te horen bij een docent is natuurlijk onzin, want elke docent kent het gevoel wel dat het even niet gaat zoals je wilt, of dit nou een dag of een heel jaar duurt. In veel gevallen zijn het meerdere docenten die de moeilijkheid van een groep studenten ervaren, maar hier wordt niet of vaak onvoldoende bij stilgestaan. Terwijl de enige oplossing samenwerken is.

In dit geval waren het niet de beginnende, over het algemeen, jonge docenten die behoefte aan steun hadden. Het waren diegenen, die al jaren voor de klas stonden die de situatie lastig vonden. De rollen waren omgedraaid en ik zag dat het de jongere docenten goed deed om hun collega’s, waar ze gewoonlijk tegenop keken, eens hulp konden bieden.

Hoe zorg je er nou voor dat je jezelf en het onlineonderwijs nog verder kan ontwikkelen?

1. Werk samen als een team.
   Mogelijk dat je als leerkrachten altijd al goed samenwerkt, maar weet ook dat in deze tijd de rollen mogelijk omgedraaid zijn. Docenten die gewoonlijk alles voor elkaar hebben, begeven zich opeens op onbekend terrein, het gaat hen niet meer allemaal zo soepel af.
   Informeer daarom naar elkaar en bundel de krachten. Laat de docent die zich niet zo thuis voelt in de onlinewereld, bijvoorbeeld met de hulp van een ander een instructiefilmpje opnemen, of vul elkaar aan tijdens de instructie via MS Team, Google Meet of Zoom.
2. Evalueer met je collega’s
   Sta met je collega’s één of twee keer per week stil bij de gang zaken. Laat iedereen bijvoorbeeld in een zin of afbeelding zijn of haar week beschrijven en bespreek dat, zodat elke docent zicht heeft op elkaars voortgang en eventueel kan helpen. Deze nauwe samenwerking zorgt er namelijk niet alleen voor dat je collega’s kan ondersteunen, het geeft studenten daarnaast ook het gevoel dat jullie als docenten een team vormen.
3. Evalueer met je studenten
   Studenten behoren als het goed is ook tot jullie team. Dat betekent dat zij ook onderdeel uitmaken van een les en bepalen hoe dit verloopt. In sommige gevallen hoor ik docenten zeggen dat het de eigen verantwoordelijkheid is van studenten om bij een les aanwezig te zijn en natuurlijk begrijp ik die uitspraak. Wat we echter niet moeten vergeten is dat het voor studenten ook een rare tijd is en ze niet altijd in staat zijn om zichzelf te motiveren om deel te nemen aan het online onderwijs. Ga daarom met studenten in gesprek en vraag hen hoe zij het ervaren, wat hen zou kunnen helpen en wat juist afschrikt.
   Door studenten het gevoel te geven dat ze ook onderdeel uitmaken van het team, zullen ze meer eigen verantwoordelijkheid gaan nemen.

Als je nog verder vragen hebt, of meer informatie wilt vinden over het online onderwijs, ga dan gerust naar hulpmetonlineleren.nl en laat een vraag achter.

Blijf gezond!