Het schrijven van leeruitkomsten

Wil je als opleiding werken met ‘goede leeruitkomsten’? Lees dan allereerst deze blog van Jacandra van Megen; deze blog geeft de kern weer waarom je met leeruitkomsten werkt én hoe je komt tot leeruitkomsten.

Wil je aan de slag met het schrijven van leeruitkomsten? Lees dan onderstaande instructie. In deze instructie leg ik je stap voor stap uit hoe je leeruitkomsten schrijft aan de hand van het Tuning model.

Definitie

Een leeruitkomst beschrijft wat de lerende aan het eind van een leerproces geacht wordt te weten, te begrijpen en te handelen en hoe deze dit demonstreert (Moon, 2002).

Volgens het Tuning model is het van belang dat uit een leeruitkomst blijkt:

• Welk gedrag een student laat zien (uitgedrukt in een werkwoord) – Wat doet de student?
• En over welke inhoud dit gaat (uitgedrukt in een onderwerp) – Over welke inhoud gaat dit? Op welk deskundigheidsgebied wordt de leeruitkomst toegepast?
• En soms wordt ook vermeld welke hulpmiddelen gebruikt moeten of mogen worden – Welke richtlijnen, standaarden, methodieken, benaderingen moet of mag iemand hanteren?
• En onder welke voorwaarden en/of context dit gedrag moet worden getoond (context) – Binnen welke context / complexiteit toont de student dit aan?
• De NVAO benoemt daarnaast dat het belangrijk is om duidelijk te maken aan welke type eindkwalificaties en/of Body of Knowledge & Skills de student werkt – Aan welke eindkwalificatie(s) en Body of Knowledge & skills werkt de student door deze leeruitkomst?

FORMULEREN VAN LEERUITKOMSTEN

Voorafgaand aan het schrijven van leeruitkomsten heb je bepaald wat de set aan leeruitkomsten is. Hiervoor bepaal je wat de beroepshandelingen / kerntaken zijn die het beroep weerspiegelen. Wanneer deze set bepaald is kan je beginnen met schrijven.

1. Specificeer aan welke of welke soort eindkwalificatie de leeruitkomst een bijdrage levert en over welke kennis en vaardigheden uit de Body of Knowlegde & Skills het gaat. Uiteraard moet de gehele set aan leeruitkomsten de gehele set aan eindkwalificaties en Body of Knowledge & skills dekken.
2. Kies een actief werkwoord/werkwoorden, wat aangeeft welk gedrag je wilt zien bij de student. Hierbij kan een taxonomie gebruikt worden, zoals bijvoorbeeld de taxonomie van Bloom:

3. Stel het onderwerp of de onderwerpen van de leeruitkomst vast. Dit gaat over het deskundigheidsgebied waarop de leeruitkomst wordt toegepast.
4. Vervolgens omschrijf je welke standaard je toepast: Welke richtlijnen, standaarden, methodiek, benaderingen moet of mag iemand hanteren.
5. En tot slot omschrijf je de context: In welke context laat iemand iets zien?
6. Ontwikkel vervolgens criteria. In deze criteria omschrijf je waar het eindresultaat van de leeruitkomst moet voldoen. Onderstaande kwalificerende termen helpen bij het schrijven van criteria.

Voorbeelden van kwalificerende termen

Enkele Tips:

• Formuleer vanuit standpunt student. Gebruik bijvoorbeeld ‘je’.
• Formuleer niet te veel leeruitkomsten per periode/semester. Richtlijn is maximaal 5 leeruitkomsten per semester.
• Houd bij het bedenken en schrijven van leeruitkomsten de volgende vraag in je achterhoofd: ‘Waarvoor wordt de student (straks in het beroep) betaald?’ Op deze wijze zorg je er voor dat de leeruitkomst echt over de uitkomst gaat en niet over het leerproces. Dus niet: je schrijft een reflectieverslag over …., maar je reflecteert over…

LEERUITKOMSTEN VOORBEELDEN

Je brengt in afstemming met de groepsleerkracht de mondelinge taalvaardigheid van tenminste één jong (4-7j) en één ouder (7-12j) kind in kaart. Je observeert de mondelinge taalvaardigheid bij de leerling(en) en onderbouwt aan de hand van de drie kerndoelen wat het referentieniveau is.

• Gedrag
• Inhoud
• Hulpmiddelen
• Voorwaarden en/of context