Door de ogen van een student

In februari ben ik gestart met de master Onderwijswetenschappen en de bijbehorende stage. Mijn stage wilde ik graag uitvoeren bij een onderwijsadviesbureau en zo kwam ik uit bij OAB Dekkers. Inmiddels heb ik mijn stage afgerond, en ben ik officieel voor het bureau gaan werken. Ondertussen rond ik de laatste vakken nog af en schrijf ik mijn scriptie. Ik werk op dit moment één dag in de week voor Dekkers en daarin verzorg ik trainingen en ondersteun ik bij onderwijskundige projecten.

Zoals velen werken en leren we vanuit huis en volg, ook ik, mijn lessen online in Kultura, werk ik samen via Zoom en geef ik trainingen via MS Teams. De ene keer bekijk ik een les vanuit de studentkant, waarbij ik liever niet de camera aan heb staan omdat iedereen mij dan de hele tijd thuis ziet zitten. En aan de andere kant kijk ik ook vanuit de docent/trainer kant waarbij ik het juist prettig vindt om alle studenten te kunnen zien om te kijken of ik nog steeds aansluit bij de groep. Deze verschillende perspectieven dragen eraan bij dat ik een rijker beeld heb van hoe een ‘ideale’ (online) les eruit zou moeten zien. En dat raad ik iedereen aan eens te doen: kruip eens in de schoenen van een student.

Het wisselen van perspectief is lastig, zeker vanuit je woonkamer achter je laptop. Toch daag ik je ook uit om ook vanuit die andere kant van het beeldscherm te kijken en te ervaren hoe dat is. Maar hoe doe je dat nu vanuit je eigen woonkamer? Ik geef je een aantal praktische tips.

Vraag de student wat voor hen werkt

Tijdens een fysieke les in het klaslokaal merk je al gauw of iets werkt of niet. Je merkt of studenten tevreden zijn en of ze je lesstof begrijpen. Online vallen deze non-verbale en zelfs verbale signalen weg. Echter die feedback blijft van belang. Hoe ervaren de studenten bijvoorbeeld jouw studiewijzer? Vinden ze het logisch hoe jij het lesmateriaal klaarzet? Weten de studenten wat je van ze verwacht? Weet je waarom studenten de camera niet aan willen? Deze vragen kunnen jou helpen om inzicht te krijgen in de (non-) verbale communicatie die je mist. Leg studenten ook uit waarom dit voor jou belangrijk is.

Individueel gesprek met student

Heb jij bijvoorbeeld de ELO al eens vanuit de studentkant bekeken? Het is zeer waardevol om samen met een student te kijken naar wat zij zien en of ze dat ook handig vinden. Via de inmiddels bij iedereen bekende functie ‘scherm delen’ is dit ook heel eenvoudig te realiseren.

Je eigen les opnemen

Niets is zo confronterend om je eigen camerabeelden terug te zien, maar toch is dit een van de meest effectieve middelen om goed te kunnen reflecteren op je eigen handelen. Tijdens een fysieke les zie je dat misschien niet zitten omdat het zo’n gedoe is om voor een camera te zorgen, het beeld te uploaden op je laptop (wat weer uren duurt) en vervolgens pas te kunnen starten met het bekijken van het beeld. Tijdens je online lessen vallen deze argumenten weg, want het is enkel één druk op de knop en MS Teams of Zoom neemt de les voor je op. Het biedt jou als docent de mogelijkheid om je les te volgen vanuit de ogen van een student en zal je wederom veel informatie geven.

Meekijken bij een andere docent

Om de volledige studentervaring te krijgen is het goed om eens een les te volgen bij een collega. Je kan ervoor kiezen om enkel te observeren, maar ik daag je uit om echt als student deel te nemen. Camera aan, mee in de break-out rooms, aantekeningen maken, lesopdracht inleveren, invullen van polls et cetera. Laat je collega jouw les meedoen en bespreek met elkaar hoe het is. Je zal al gauw merken wat wel of niet werkt in zo’n les. Het zijn soms de kleine dingen die jouw les optimaliseren. Het kan één zin extra zijn in je uitleg waardoor het wel lukt om iedereen in de juiste break-outroom te krijgen of één aanpassing in de cursushandleiding waardoor de studenten wel op het juiste moment de camera aan hebben.

Mijn tips zijn weliswaar gericht op het online lesgeven, maar zeker als we weer les mogen geven in de klas blijf ik pleiten voor een perspectiefwisseling. Durf jij het aan om ook van perspectief te wisselen? Of doe jij dat al regelmatig? Ik ben heel benieuwd naar je ervaringen!