Je zit helemaal in je flow als docent, deelt met al je energie en passie je verhaal en daarna steekt een student ook nog zijn vinger op om een vraag te stellen… perfect… tenzij de vraag is: hoe lang duurt deze les nog? Mijn boodschap: activeer je studenten! Activerend onderwijs is onderwijs dat aanzet tot actief leren, waarbij leerstof op een dieper niveau verworven wordt en langer opgeslagen blijft in de hersenen. Dit is te realiseren door onder andere het gebruik van activerende werkvormen. Door het verzorgen van activerend onderwijs maak je je onderwijs aantrekkelijker voor de studenten én voor jezelf. Je onderwijs is pas echt geslaagd op het moment dat jij en je studenten in een flow zitten en balen als de bel gaat…
Als docent ben je niet alleen een didacticus, maar ook een pedagoog. De PABO (Pedagogische Academie voor het Basisonderwijs) dankt daar mede zijn naam aan. Tegenwoordig moet iedere docent in het mbo en hbo ook een pedagogisch-didactische aantekening hebben. Als didactisch bekwame vakdocent moet je haast wel een duizendpoot zijn. Je wordt geacht vakinhoudelijk onderlegd te zijn en de vakinhoud op een motiverende en effectieve manier bij te brengen aan je studenten. Stel jezelf de vraag: Wat wil ik eigenlijk met mijn onderwijs? Wat is zinvol en daarom nastrevenswaardig voor mijn studenten?
Als je een werkvorm wilt toepassen, is het belangrijk om te weten wat studenten bijblijft. Urenlang luisteren naar een docent lijkt niet de ideale onderwijssituatie te zijn voor studenten. Alleen luisteren is niet voldoende: het is effectiever studenten ook te laten ervaren wat ze wél en niet kunnen. Bovendien maakt het je onderwijs leuker en prikkelender. Wil jij je studenten aanspreken als beginnende beroepsbeoefenaars en leren handelen onder eigen verantwoordelijkheid? Naar mijn mening kun je dit bereiken door de studenten uit te dagen en (vaak ook letterlijk) in beweging te zetten. Activerende en inspirerende werkvormen kunnen daarbij helpen (Bijkerk & Van der Heide, 2006). Gebaseerd op de 130 werkvormen uit het boek ‘Het gaat steeds beter: Activerende werkvormen voor de beroepspraktijk’ geef ik je voorbeelden van werkvormen die je kunt toepassen in je lessen.
| Werkvorm | Omschrijving | Voorbeeld |
| ijsbrekers | Korte, onverwachte, leerzame activiteiten die de studenten letterlijk of figuurlijk in beweging brengen. |
|
| Spelvormen | Zorgen voor stimulering, afwisseling, belangstelling, concentratie en motivatie. |
|
| Discussievormen | Zorgt voor reflectie op activerend leren. |
|
| Werkopdrachten | De opdracht is aantrekkelijk en uitdagend zodat de actieve inzet van de student wordt gestimuleerd. |
|
| Docent gecentreerde werkvormen | Werkvormen waarbij de leerstof of informatie wordt gepresenteerd door de docent en de uitleg wordt vaak ondersteund om kennis, inzicht en vaardigheden te verbeteren. |
|
Om een passende didactische werkvorm te kiezen, moet je rekening houden met de doelen die je wenst te realiseren met je onderwijs en relevante situatiekenmerken.
Leuke blog! Ik vind het jammer dat het niet mooi te printen is, dat zou zeker toegevoegde waarde hebben.