Een zeer actieve werkvorm: de two-stage toets

Datum: 30 november 2024
Auteur: Peter Loonen

Oké, stel je dit even voor. Je zit in een doodstille toetszaal. Iedereen staart gefocust naar een blaadje, terwijl de klok genadeloos doortikt. Je voelt de spanning. Typisch, toch? Maar nu draai je het script om: stel je voor dat dezelfde klas na een half uur verandert in een dynamisch geroezemoes. Studenten die overleggen, discussiëren, samen lachen én leren. Dat is precies wat een two-stage toets doet.

Klinkt als magie? Nee hoor. Het is gewoon slim nadenken over hoe we toetsen gebruiken als leermiddel, in plaats van een strafbankje.

 Waarom traditionele toetsen vaak falen

Laten we eerlijk zijn: hoe vaak maken jouw studenten een toets en vergeten ze vervolgens wat ze fout deden? Of nog erger: ze kijken de fouten niet eens na. Toetsen worden zo een “alles-of-niets”-moment. Zweten, weten en vergeten. Of je haalt het, of je faalt. Dat is niet bepaald motiverend, toch?

En het gekke is: we weten allemaal dat fouten maken juist dé manier is om te leren. Maar onze traditionele manier van toetsen heeft een ingebouwde rem op leren. Het stopt zodra het blaadje is ingeleverd. Zonde.

Als docent wil je toch meer dan cijfers uitdelen? Je wilt dat studenten groeien, inzicht krijgen, leren van hun fouten. Daar komt de two-stage toets om de hoek kijken.

Wat is een two-stage toets?

Het idee is simpel en briljant. Een two-stage toets combineert individueel werken met samenwerken. Zo werkt het:

Fase 1: Individueel
Studenten maken eerst de toets alleen. Dit is het moment waarop ze laten zien wat ze zelf weten. Het mooie: deze fase telt zwaarder mee (bijvoorbeeld 70%) in de beoordeling. Dus hun individuele prestaties blijven belangrijk.

Fase 2: Samenwerken in groepen
Zodra de individuele toets is ingeleverd, begint de magie. Studenten gaan in kleine groepjes exact dezelfde toets nog een keer maken. Maar nu is het doel niet alleen antwoorden invullen, maar juist samen leren. Ze bespreken de vragen, leggen dingen uit, overtuigen elkaar.

En wat er dan gebeurt? De zaal verandert in een energieke brainstormsessie. Studenten leren niet alleen van de toets, maar ook van elkaar. Ze gaan naar huis met meer kennis én meer zelfvertrouwen.

Hoe werkt dit in de praktijk?

Enthousiast? Mooi! Ik geef een compleet stappenplan om een two-stage toets in jouw les te introduceren:

Stap 1: Close reading als voorbereiding
Begin met een tekst die studenten moeten lezen, volgens het principe van close reading:

  1. Wat staat er? Begrijp de kern.
  2. Hoe is het opgebouwd? Analyseer structuur en argumenten.
  3. Waarom is dit belangrijk? Denk kritisch na over doel en context.

Laat ze daarna een paar inhoudelijke vragen beantwoorden. Dit maakt de toets niet alleen beter, maar helpt hen ook kritisch nadenken over de stof.

Stap 2: Bouw het stap voor stap op
Plan de toets in blokken van 10 weken. Begin klein, bijvoorbeeld met drie toetsen. Laat elke toets iets zwaarder meetellen: van 25% tot 50%. Herhaal vragen uit eerdere toetsen, zodat ze de stof beter onthouden.

Stap 3: Reflecteer samen
Na de toets is reflectie essentieel. Wat hebben studenten geleerd? Wat ging goed in de samenwerking, en wat kan beter? Jouw feedback versterkt dit proces en helpt hen vooruit.

Wat levert het op?

Hiermee sla je meerdere vliegen in één klap:

  • Dieper leren: Studenten verwerken de stof actiever. Dit betekent dat ze het niet alleen snappen, maar het ook beter onthouden.
  • Meer betrokkenheid: Toetsen veranderen van een ‘moetje’ in een interactieve ervaring.
  • Beter samenwerken: Studenten leren niet alleen van jou, maar ook van elkaar. En dat zie je terug in hun groei.

En het mooiste? Jij staat voor een klas vol energieke studenten die leren én plezier hebben.

 

Tijd voor actie

Dus, wat houdt je tegen? Begin vandaag nog met een two-stage toets. Experimenteer, kijk wat werkt, en geef je studenten een ervaring die ze écht iets leert.

Want zeg nou zelf: leren is toch veel meer dan alleen een cijfer op een blaadje?

 

Wil je een extra duwtje in de rug? Ik heb een handige prompt voor ChatGPT gemaakt om je op weg te helpen met de two-stage toets én close reading. Wil je hem ontvangen? Ga naar LinkedIn, like the post en stuur mij een DM en reageer op mijn post met: “Ik wil de prompt!”

 

Up-do-date blijven?

Ontvang onze nieuwsbrief

Schrijf je in
0 reacties

Een reactie versturen

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *