Even vooraf: Ik coach professionals in hun BKE- of SKE-traject. Iedereen die iets met toetsing in het beroepsonderwijs te maken heeft, kent die termen wel.
Het leukste deel in mijn rol als SKE-coach is als ik gaandeweg getuige mag zijn van inzichten bij de kandidaten. En dat ze daarna ineens gaan versnellen in hun ontwikkeling. Laatst ook weer zo mooi. In een van de coachingsgesprekken met een SKE-kandidaat hadden we het over het dilemma tussen het zo veel mogelijk ontzorgen van je collega’s door perfecte toetsdocumenten te schrijven, en aan de andere kant, eigenaarschap van degenen die er mee moeten werken. In dit geval ging het over het docententeam en het onderwijsbureau van de opleiding. Concreet: er lag een prachtig uitgewerkt toetskader, netjes ingebracht in een paar teamvergaderingen, input verwerkt. Keurig voor elkaar. Vervolgens een mooi implementatietraject. Publicatie op intranet. Regelmatig aan tafel bij teamvergaderingen en het beleid toegelicht. Trainingen aangeboden. En toen kwam toch nog de kritiek: het was te topdown, het kon organisatorisch niet, het was veel teveel rompslomp, studenten de dupe etc.
En weet je… begrijpelijk! Want waarom zou je ineens anders gaan werken als je niet ziet wat het belang is? Vooral als het ineens meer werk is, of lijkt, omdat je niet vertrouwd bent met die nieuwe werkwijze of systemen. Waarom is eigenlijk jouw eigen belang niet meegenomen?
De balans vinden tussen kaders en eigenaarschap van docenten
Deze SKE-er in spe vond uit dat het draaide om de balans tussen wat je van ‘bovenaf’ kadert en wat je aan eigenaarschap bij de docenten zelf laat. Te veel kaders werkt niet (te topdown). Teveel inspraak ook niet (dan kom je nergens). Minder kaders? Nee, dan gaat het alle kanten op. Minder inspraak? Helemaal niet!
Hoe Appreciative Inquiry helpt bij de implementatie van beleid
Bij nieuw beleid is naast het ontwikkelen, ook het creëren van draagvlak iets wat je sámen doet. Ieder vanuit zijn eigen rol en belang. Zodat je je kunt verbinden aan de oplossing. Juist dat inzicht was voor deze kandidaat een eye-opener. Het toetsbeleid leeft niet in de wijze waarop jij het implementeert, of waarop het team inspraak heeft gehad. Nee, het leeft in de wijze waarop het bij alle betrokkenen resoneert als oplossing vanuit het eigen belang. Dáar moet je naar op zoek.
Zij koos bewust voor Appreciative Inquiry als methodiek. Ze organiseerde met alle betrokkenen diverse gespreksrondes, en stelde bij elke kwestie de vraag: als dit het probleem is, wat zou voor jou dan een oplossing zijn? Zo bouwden ze samen aan een werkbaar toetskader.
Het 5R-model van De Caluwé en Vermaak toegepast op toetsbeleid
Dit proces is goed te begrijpen aan de hand van het 5R-model van De Caluwé en Vermaak. Het model beschrijft vijf randvoorwaarden voor duurzame verandering: richting, ruimte, resultaten, relatie en regie. In dit traject kwamen deze elementen mooi samen: er was een duidelijke visie op toetsbekwaamheid (richting), betrokkenen kregen ruimte om hun stem te laten horen via Appreciative Inquiry (ruimte), er werd gewerkt aan gedeelde en concrete toetsafspraken (resultaten), het gesprek werd bewust opgezocht om verbinding te maken (relatie), en de regie over het toetsbeleid werd gedeeld tussen onderwijsbureau en docententeam (regie). Zo werd het toetsbeleid niet slechts een set documenten, maar iets waar mensen zich in herkenden en eigenaar van voelden.
Van documenten naar dialoog: toetsbeleid dat echt leeft
Deze kandidaat kreeg door haar SKE-traject het ogenopenende inzicht dat je een implementatie-traject niet ‘uitrolt’, het is een organisch proces, waarbij het balanceren is tussen rollen, belangen en oplossingen. En dan moet je misschien als perfectionistische toetsdeskundige soms even wat goedbedoelde stapjes terug doen. Misschien moet je met net iets minder volledige documenten komen maar juist eerst het gesprek voeren: waar ben jij mee geholpen? Wat is van jou, wat is van mij? Alleen op die manier groei je als organisatie in toetsbekwaamheid.
Zo gaat dat in een SKE-traject.
Als jij zover bent om niet alleen je toetsdeskundigheid te verdiepen, maar ook echt praktisch aan de slag te gaan met de toetsing binnen je team of je organisatie, overweeg dan zeker een SKE-traject. Je zult ervaren hoe jij, maar ook je collega’s groeien en toetsbekwaamheid, maar vooral ook samen tot gedragen en praktisch toepasbare toetsinnovaties komt.
Wil je meer weten over dit onderwerp? Neem gerust contact met me op of ontdek extra informatie via deze pagina.
0 reacties