Het is weer koers!!!

Wat onderwijsmanagers van de wielrennerij kunnen leren

Ook het wielrennen heeft een tijd lang stil gelegen als gevolg van de corona-perikelen. Maar als rechtgeaard wielerliefhebber ben ik de afgelopen weken alsnog verwend met een intensief inhaalprogramma van ongeveer alle belangrijke koersen. De Tour de France, Luik-Bastenaken-Luik, de Giro, de Ronde van Vlaanderen, de Vuelta; voor alle iconen van de wielersport werd uiteindelijk een plaatsje op de kalender gevonden.

Tijdens al deze koersen bemerkte ik dat ik voortdurend parallellen trok tussen wielerkoersen en mijn werk als onderwijsmanager. En ontstond er een beeld: wat kunnen wij onderwijsmanagers hiervan leren?Onderstaand een aantal overwegingen.

Een team-trein als basis voor resultaat
Wielerploegen proberen zo te koersen dat hun grote concurrenten eerst al het werk doen, waardoor ze zelf energie sparen om met een machtige eindspurt te winnen. De sprintploegen worden er zelfs zo op ingericht. Natuurlijk kunnen alle teamleden allemaal bijzonder goed meefietsen. Konden ze dat niet, dan zouden ze als team nooit gezamenlijk bij de finish komen en zou de ambitie om als sprintteam te scoren geen serieuze optie zijn. Eindeloos wordt er getraind om een treintje te maken. Verschillende wielrenners uit één ploeg doen om de beurt hun taak. Ze rijden beurt voor beurt op kop om hun kopman in de juiste positie af te zetten voor een eindsprint.

• Zo kun je jouw team ook inzetten: allemaal een taak, om uiteindelijk het gewenste eindresultaat te realiseren. De behoefte om zelf te scoren wordt daarmee ingeruild voor het gevoel om samen te schitteren en te winnen. De afhankelijkheid van elkaar is evident en maakt dat het winnen een echt groepsgevoel geeft.

Als je demarreert, kijk je niet om
Als een wielrenner wegsprint, dan kijkt hij pas na een kilometer om of hij echt de voorsprong heeft. Een wielrenner waagt, en heeft dan de volledige  focus op zijn eigen prestatie. De wielrenner kijkt niet op of om.

• Met jouw team kun je dat ook doen: je start een project, en je gaat er vol voor. De eerste tijd kijk je als manager even niet om je heen, pas als je behoorlijk wat meters hebt gemaakt, ga je kijken hoe jouw project ervoor staat ten opzichte van het startpunt of de doelstelling. Want als je gelijk al gaat kijken, kom je nooit op gang, kom je nooit weg.

Kijk waar je naartoe gaat
Daar waar je naartoe kijkt, daar ga je heen. Als een wielrenner te lang naar links kijkt, zullen zijn handen en daarmee zijn fiets volgen. Als een wielrenner kijkt naar de valpartij, dan ligt hij er bij. Als hij kijkt naar de ruimte buiten de valpartij, heeft hij grote kans om de kluwen kermende renners en gebroken fietsen te ontwijken.

• Als manager kijk je dus niet naar de kermende kluwen, maar naar waar de ruimte ligt, waar de kans is. Want dan beweeg je er bijna automatisch naartoe

Als je valt, ga je door
Een voetballer die valt, schreeuwt om de dokter. Een wielrenner die valt, schreeuwt om zijn fiets. Wielrenners vallen vaak en hard. En staan weer op. Of ze nu in het prikkeldraad komen, botten breken, of onder de wonden zitten, ze stappen meteen weer op hun fiets. Want ze weten dat je alleen kunt winnen als je blijft fietsen. Vallen hoort erbij, fouten maken dus ook. Dat is niet erg, zolang je maar weer op de fiets stapt. Opgeven betekent verliezen, blijven fietsen betekent dat je nog kunt winnen.

• Aan jou de taak om dit tussen de oren van je teamleden te krijgen.

Het hogere doel is heilig
Chris Froome won een paar jaar geleden de Tour de France zonder ook maar één etappe te winnen. Het hogere doel, het winnen van de Tour, was belangrijker dan het winnen van losse etappes. Dé les is dat je niet alles hoeft te winnen om uiteindelijk de beste te zijn. Topwielrenners laten soms een etappe aan de ander, om later steun te krijgen bij het realiseren van hun eigen hogere doel: de eindoverwinning.

Deel de verantwoordelijkheid
Voorafgaand aan iedere koers of etappe wordt de tactiek besproken en ieders individuele rol en verantwoordelijkheid benoemd. De waterdrager, de klimspecialist, de wegkapitein … ze weten allemaal wat er die dag van ze verwacht wordt. Daarmee is de verantwoordelijkheid gedeeld en verdeeld en hangt het nu verder af van de ontwikkeling in de koers of er nog bijgestuurd moet worden. Die gedeelde verantwoordelijkheid vergroot het wij-gevoel en daarmee de kans op resultaat.

• De vertaling naar de taak van een onderwijsmanager voor een effectief onderwijsteam moge duidelijk zijn.

Vier de teamsuccessen
Geen heerlijker moment dan het vieren van een gewonnen koers. Hand van de burgemeester, mooie beker, en natuurlijk de Magnum Champagne die uiteraard gedeeld wordt met het hele team. Geen individuele prestatie maar een teamsucces! En de teammanager? Die staat op de achtergrond te genieten van het resultaat dat zijn ploeg heeft gerealiseerd en het vertrouwen dat hij heeft in haar of zijn ploeg.

Meer weten over coaching, teambuilding en het managen van onderwijsteams? Neem gerust contact met mij op!