Erkennen, verwerpen of negeren?

In ieder contact dat we hebben, in elk gesprek dat we aangaan, probeer je met elkaar af te stemmen zodat je je doel bereikt. Hierdoor verlopen gesprekken prettig en kom je gevoelsmatig meer op één lijn met elkaar. Wij mensen willen nou eenmaal graag onderdeel uitmaken van een groep. En dus zijn wij van nature geneigd om deze afstemming te zoeken. In deze blog wil ik je laten zien dat werken aan écht contact je kan helpen om samen je doelen te realiseren. Dit lijkt minder efficiënt, maar is zeker op de lange termijn veel effectiever. Waarom?

Neem bijvoorbeeld de opstart van een les: “We gaan het vandaag hebben over het vermenigvuldigen van breuken”. Dit wordt bij studenten neergelegd, zonder daarbij de gedachtes of gevoelens van studenten op te halen. “Eerst leg ik wat uit en vervolgens gaan we oefenen met de stof”. Studenten hoeven in deze situatie niets, maar worden ook niet gekend of erkend in hun positie ten opzichte van het leerproces. Ze krijgen het als het ware over zich ‘uitgestort’.

Waarom gaat dit zo? Het antwoord op de waarom-vraag ligt in de doelen die wij nastreven in onze contacten: We zijn in de klas, in de wandelgangen en zeker in die vermaledijde Teamsvergaderingen, lang niet altijd op zoek naar het versterken van de relatie met de ander, maar wij komen iets ‘halen’ of iets ‘brengen’. Dat is vaak belangrijker dan het contact dat we louter als middel zien om het doel te halen.

Ik durf te betogen dat dit paradoxaal is: Je bereikt meer doelen als er consequent aandacht wordt besteed aan de relatie. Dit zit vaak in kleine dingen, en dan bedoel ik letterlijk kleine dingen. In al onze communicatie hebben we drie mogelijkheden om te reageren op de ander:

1. We kunnen erkennen wat er gezegd wordt: Door te laten blijken dat je begrijpt wat er gezegd wordt en waar deze boodschap vandaan komt. (het gevoel of de gedachte achter de boodschap). Het is niet per se zo dat je het met de ander eens bent, maar de kans is groot dat hij/zij zich gehoord voelt, waardoor er samen naar oplossingen gezocht kan worden.
2. We kunnen verwerpen wat er gezegd wordt: Door te verwerpen, keur je de gedachte of het idee af. Hier ontstaan vaak tegenwerpingen en tegenstellingen die naar mate het gesprek vordert verder kunnen verharden.
3. We kunnen negeren wat er gezegd wordt: Door niet in te gaan op datgene wat er gezegd wordt door de ander negeer zijn/haar inbreng. Resultaat is dat de ander zich niet gehoord voelt.

Waarom is het belangrijk je hiervan bewust te zijn?

Wij mensen willen graag onderdeel uitmaken van ‘de groep’. Het is prettig als ‘de groep’ je ziet staan en waardeert voor wie je bent. Dit is ook zo in de gesprekken die we voeren. Wij willen graag erkend worden voor wie we zijn en de bijdrage die we leveren. Hoe zakelijk een relatie ook is, deze onderliggende emotie speelt altijd mee, door alle lagen en in ieder gesprek. Dat is zeker nu ook zo, nu we door het online werken de non-verbale communicatie nogal eens missen. Blijft de erkenning uit? Dan haken we af, vermindert de betrokkenheid en is er geen behoefte meer om af te stemmen of is er meer energie nodig om het doel te behalen. Als het fundament van de relatie goed is en beide partijen zijn erkend voor wie ze zijn, kan er de stap gemaakt worden naar de inhoud, of de doelen die je samen wil realiseren.Dit geldt ook voor klassensituaties, en zeker nu we elkaar vaker alleen op een scherm zien. Ook in deze contacten geldt: Erken studenten voor de inbreng die geleverd wordt, voor de aanwezigheid in de online les en voor de persoon waar je samen mee leert.

Ben jij je bewust van hoe jij omgaat met erkenning? Maak er voor jezelf eens een dagthema van, en ervaar wat het doet met de effectiviteit van het contact. Deel je je ervaring?

Wil je hier meer over lezen, kijk dan eens op: https://www.scienceguide.nl/2020/12/online-onderwijs-maakt-eenzaam/

Vriendelijke groet,
Thijs