Benieuwd naar ervaringen met flipping the classroom?

In mijn onderwijspraktijk heb ik ervaring met wisselende en afnemende motivatie van studenten. Literatuur en de ervaring leert dat we met een nieuwe generatie studenten te maken hebben. Studenten van het Technova college zijn sinds een aantal jaar verplicht tot de aankoop van een eigen laptop, die dan ook ingezet wordt in het onderwijs. Sinds de inzet van laptops geef ik onderwijs door middel van flipping the classroom. Aanleiding hiervoor was een afname van motivatie bij bepaalde vakken en het continu afgeleid zijn door andere zaken op de laptop.

Waarom nu flipping the classroom?

Voordat ik hier antwoord op geef, is een korte uitleg op zijn plaats. Essentie van ‘flipped’ onderwijs is dat studenten buiten de les de theorie eigen maken door het bestuderen van de theorie of bekijken van instructies per video. Door het ‘zenden’ van de theorie BUITEN de les te doen, is er IN de les meer tijd om te verdiepen in de stof en ook meer tijd voor werkvormen zoals projecten en samenwerken. Hierdoor neemt de betekenisvolheid van de les toe, leren de studenten ook meer van elkaar en kan ik meer gedifferentieerd inspelen op de vraagstukken die er echt liggen. Dit leidt tot meer betrokkenheid en uitdaging in de les. Voordeel om de stof thuis al te bestuderen is dat het in eigen tempo kan. Mijn werkwijze is om studenten vooraf huiswerkvragen in laten te sturen, zodat ik weet waar ik nog op kan inspelen in de les.

Mijn ervaringen

Flipping the classroom heeft voor- en nadelen.

Zo had ik de eerste les al meteen een paar studenten die het voorwerk niet gedaan hadden. Wat doe je dan?

Voor de eerste keer mochten zij het alsnog maken, maar buiten het klaslokaal, zodat ik in ieder geval verder kon met de groep die zich daarvoor wel had ingezet. Het resultaat was dat de volgende keer bijna iedereen het voorwerk had gemaakt en ook al nieuwsgierig was naar de verwerkingsopdracht. Er blijven altijd een paar studenten over  die het werk niet doen, dan is een optie interessant dat het meeweegt in het eindresultaat.

De uitvoering van de les vraagt om samenwerken en uitdagende opdrachten. Daarbij kun je denken aan een grotere groepsopdracht over meerdere lessen waarbij telkens wat meer uitleg over het onderwerp erbij komt. Of juist een korte uitzoek-opdracht waarbij de stof van het voorwerk (thuis) nog meer wordt uitgeplozen. Na een paar lessen, of elke les, kun je een korte quiz inbouwen om te checken of de kennis gaat beklijven. Een andere leuke motiverende werkvorm, en wat de motivatie prikkelt, is om peerfeedbackronde. Dit kan vooraf tijdens het voorwerk (digitaal peers toewijzen); ik heb het zelf juist in de les uitgevoerd door in tweetallen feedback te geven op een schrijfproduct (Nederlands), met vooraf opgestelde inhoudelijke hulpvragen om het leerrendement vakinhoudelijk (Arbowetgeving) te verhogen en te checken.

Het is belangrijk dat vooraf bekend is wat meetelt in het resultaat. Het inleveren van de google-forms is daar een voorbeeld van. Aanwezigheid is belangrijk en geeft een extrinsieke prikkel om aan de les deel te nemen. Ik heb per lessenserie een aantal eindeisen opgesteld door middel van rubrics, die ik na elke lessenserie verbeter, aanpas of bijstel.

Het ontwerpen van een ‘flipped’ lessenserie vraagt enige voorbereiding. Maar dit hangt ook weer helemaal af van welke eisen je stelt. Ik ben klein begonnen. Ik heb bijvoorbeeld de video’s niet zelfgemaakt, maar bestaande filmpjes gebruikt. Er is al veel materiaal beschikbaar op YouTube. Daarnaast kun je in PowerPoint een geluidsopname onder jouw presentatie hangen, waarna het als film/video kan worden opgeslagen. Ik vind dat prettig want dan is alleen je stem opgenomen en hoef je zelf niet in beeld. Denk goed na over wat je in de les wilt doen, leer- en lesdoelen zijn essentieel. Dit kan bijvoorbeeld een uitbreiding zijn op een bestaande les, waar je altijd al tijd tekort kwam om iets fatsoenlijk uit te werken.

Studenten hebben deze lessenserie als positief ervaren, wel hadden ze moeite met het feit dat andere mede-studenten niet altijd meededen. Daar zit nog een verbeterpunt. Studenten werden gemotiveerd doordat vooraf duidelijk was wat het eindproduct moest zijn. De samenwerking vonden ze leuk, vooral ook omdat het met andere werkvormen (quiz, feedback, spelvorm) werd afgewisseld.

Ik blijf mijn lessen verder ontwikkelen qua inhoud en uitdaging. Voor het vak Nederlands blijft een uitdaging. Het concept met google-forms werkt voor mij prettig en overzichtelijk in combinatie met PowerPoint. Ik zie wel dat het professioneler kan, dat wordt misschien nog eens een volgende stap. Ik ben benieuwd naar andere ervaringen in het mbo.

Deel en durf vooral jouw ervaringen te delen met ons!

Deze gastblog is geschreven door Margot de Vries, Docent ROC A12