Beste docenten,
Congruentie is een vies woord, het is te lang, te officieel en verschrikkelijk om uit te spreken. En tegelijk is het een ongelofelijk belangrijk thema in het onderwijs.
Om het schooljaar af te sluiten wil ik graag enkele tegenstellingen delen die ik regelmatig zie op scholen.
- Studenten mogen niet eten en drinken in de klas, maar ik mag wel mijn koffie meenemen;
- Studenten mogen niet op hun telefoon, maar mijn telefoon ligt altijd op tafel;
- Ik verwacht van mijn studenten dat ze samenwerken, maar mijn koninkrijk is heilig;
- Ik verwacht actieve studenten tijdens mijn les, maar tijdens een vergadering let ik zelf niet op;
- Ik verwacht dat studenten het huiswerk op tijd hebben gemaakt, maar doe zelf 3 weken over het nakijken van een toets;
- Studenten moeten elkaar feedback geven, maar er is geen feedback cultuur in het team.
Als er nu een kleine glimlach van herkenning is ontstaan bij het lezen van deze tegenstellingen, dan is het waardevol om dit eens wat nader te onderzoeken.
De docent is het meest bepalend voor de kwaliteit van ons onderwijs. Behalve dat docenten kennis overdragen en een fijn leerklimaat realiseren, zijn ze een rolmodel (gewenst en ongewenst). Het handelen van de docent in de klas wordt als normgevend ervaren door studenten: “Zo gaat dat hier dus.” Immers. goed voorbeeld, doet goed volgen.
Dit begint met bewustwording. Ik wil je vragen om na te denken over de volgende vragen:
- Welk gedrag laat ik in de klas zien?
- Ben ik mij bewust van mijn handelen?
- Welk gedrag verwacht ik van mijn studenten?
- Is mijn gedrag overeenkomstig met het gedrag wat ik van studenten verwacht?
Dit is ook breder te trekken, naar het team. Bijvoorbeeld als het gaat over samenwerken. Vaak wordt van studenten gevraagd om in groepjes aan een opdracht samen te werken. Echter tijdens studiemiddagen lukt het met veel collega’s niet om samen een plan van aanpak op te stellen. Het handelen en de vaardigheden van de teamleden hebben in die zin hun weerslag op de kwaliteit van onderwijs.
Met je eigen gedrag als voorbeeld kun je als docent of als team mee aan de slag. Dit vraagt bewustwording van je eigen gedrag, én dat van je teamgenoten. En het vraagt dat je elkaar gestructureerd feedback geeft op het afgesproken handelen. Congruentie mag dan een vies woord zijn, maar is wel een belangrijke stap naar beter onderwijs, voor iedereen.
Iedereen die wel eens een training van mij heeft gehad zal dit herkennen: Practise what you teach! Tijdens mijn trainingen over pedagogiek, didactiek of teamdynamiek, probeer ik te doen wat ik zeg en te zeggen wat ik doe. Uit de evaluaties blijkt dat dit gewaardeerd wordt door de deelnemers. Het geeft vertrouwen en creëert heldere verwachtingen. Daar ga ik in september mee door!
Waar ga jij mee door in september? Ben je geneigd te kijken naar je eigen handelen? Is congruentie misschien dan toch niet zo’n vies woord?
Ik ben benieuwd naar je reactie!
0 reacties