Dit schooljaar ben ik gestart met een aantal uitdagende, nieuwe klussen. Het toeval wil dat ik dit jaar mag starten met veel vraagstukken op het gebied van leiderschap. Van grote(re) organisatie eenheden tot individuele gesprekken met beginnende leiders of managementteams. Verschillende vragen komen voorbij en stimuleren mij om na te denken over dit thema. Er is tenslotte al zo veel over gezegd en over geschreven, toch?
Het valt mij in de diverse ontmoetingen met leidinggevenden op dat iedereen het leiderschap er eigenlijk ‘een beetje bij doet’. We geven tenslotte leiding aan belangrijk proces: beroepsonderwijs! Dit vraagt om vergaderingen die bol staan van de organisatorische thema’s en knelpunten. Schreeuwt om aandacht voor de ontwikkelingen in het beroep en de daarbij behorende groei- of krimpscenario’s. Nee, nadenken en reflecteren over hoe je hier het beste leiding aan kunt geven doen we wel tijdens onze ‘MD-trajecten’*….
Maslow
Hoewel ik er zelf jarenlang aan mee gedaan heb, denk ik toch steeds vaker: klopt dit wel? Zien we dit wel goed met z’n allen? Het doet mij denken aan de leerfasen van Maslow. Is het inderdaad zo dat de inhoud belangrijker is dan de vorm, of verkeren we op het gebied van leiderschap nog al eens in de eerste of tweede fase van Maslow? Als je kijkt naar de populariteit van MD-trajecten en scholingsprogramma’s zou je kunnen zeggen dat veel organisaties de inschatting maken dat zij op het gebied van leiderschap bewust onbekwaam zijn. Denk je niet?
Kan het ook kleiner?
Zeker weten, scholing en ontwikkeling kan nooit kwaad. Of het nu gaat om professionalisering van docenten of docententeams, managementteams of individuele leertrajecten, het zal altijd een bijdrage leveren aan een gewenste ontwikkeling. De vraag is alleen, is het nodig? Kan het ook kleiner en direct in ons dagelijks werk? Gewoon, als het zich voordoet. Ik denk van wel. Door het thema leiderschap niet langer te zien als onbewust proces, waar leidinggevenden en hun medewerkers mee blijven worstelen. Hoe makkelijk kan het zijn als leiderschap een bewust onderwerp van gesprek zou zijn in de klas, tijdens het teamoverleg, het managementteam overleg en het directie overleg. Gewoon, als vast onderdeel van de agenda?
Weg met de jij-bakken!
Nu hoor ik je denken: ja lekker, ga Ik elke week met het team in discussie over dit thema en eindigen we weer op het punt dat ik alles moet oppakken. Faciliterend leiderschap of zo iets. Nee, dank je!
Inderdaad, het risico is groot dat er veel over en weer gezegd gaat worden. Onuitgesproken verwachtingen en misschien ook wel onderliggende verwijten voeden de feestvreugde niet in het team.
Verwachtingen
Maar je hebt een keuze. Jij, als leidinggevende maar net zo goed als docent in de klas. Je kunt als leider van een team – of van een groep studenten – vragen naar wat de ander van jou nodig heeft in jouw rol leider. Laat de studenten of collega’s opschrijven wat zij verwachten en verzamel deze inbreng. Ga daarna gezamenlijk aan de slag om deze verwachtingen te ordenen en te categoriseren tot een aantal thema’s of vragen die de groep belangrijk vindt en aan jou wil voorleggen.
Nu is het aan jou! Beantwoord elke vraag aan jou eerlijk en oprecht: kan je aan deze verwachting voldoen of niet? Spreek het uit! Maak duidelijk wat de groep van jou mag verwachten en waar je niet aan tegemoet kan of wil komen. Misschien wil een ander teamlid deze taak op zich nemen? Door dit gesprek op regelmatige basis met elkaar te voeren wordt leiderschap steeds meer een thema van het hele team, inclusief jezelf. Van onbewust onbekwaam naar bewust onbekwaam of bewust bekwaam. Mooi toch?
Doe mee!
Als leider van een team of groep studenten ben je vaak bezig met de leer- en ontwikkelvragen van jouw medewerkers of studenten. Dit is natuurlijk hartstikke goed, maar weten jouw studenten of collega’s ook wat jouw leervraag is? Welke ontwikkelpunten zijn er in jouw leiderschap aan te wijzen? Vraag een collega leidinggevende, teamlid of student in de klas om je te helpen deze leervraag op te pakken en te ontwikkelen. Gewoon, in het dagelijkse werk!
0 reacties