“Studenten luisteren niet.” “Ze zitten alleen maar op hun telefoon.” “Ik moet alles ook 3 keer uitleggen.” “Deze groep wil gewoon niet.” “Ik mis echt de betrokkenheid.”
Dit zijn voorbeelden van koffiekamer quotes. Docenten praten en klagen soms zelfs over het gedrag en de geringe betrokkenheid van studenten. In de koffiekamer wordt het gedrag van de student opvallend vaak onderwerp van gesprek. En dat vind ik raar.
In een koffiekamer staan 20 professionals bij elkaar. Van burgerschap tot vaktechniek, iedereen is vertegenwoordigd. Er is een enorme hoeveelheid pedagogische en didactische kennis bij elkaar in die koffiekamer. Al die boeken die deze 20 professionals hebben gelezen zeggen ongeveer hetzelfde: De invloed op het leren van studenten door de docent is enorm.
En toch gaat het gesprek weer over klas 1C die echt niet vooruit te branden is. En dus gaat het weer over het gedrag van student en niet van de docent. Er wordt gekeken naar het probleem en niet naar de oplossing. Deze groep professionals drinkt iedere dag samen koffie maar heeft nooit intervisie met elkaar.
De centrale vraag in mijn ogen zou moeten zijn: Wat kan ik met de groep doen om het lerend vermogen van klas 1c te vergroten? Met andere woorden: Waar ligt mijn invloed? Hoe kan ik bijdragen aan de oplossing? Waar staat deze groep nu? En hoe help ik ze verder?
Het gedrag van studenten is te veranderen en te verbeteren! Eén ding is zeker: het begint bij jou als docent, als begeleider van het groepsproces. Hieronder geef ik zeven tips:
- Start in de koffiekamer: Wissel niet alleen het probleem maar verken ook de mogelijke oplossingen. Erkennen en instemmen met problemen voelt lekker voor de korte termijn, maar draagt niet bij aan oplossingen. Eerst erkennen en vervolgens een constructief gesprek over het handelen van de collega wel.
- Maak in de klas verwachtingen expliciet, niet alleen wat je verwacht op inhoud van het vak, maar ook op gedrag. Ga in gesprek met de klas en vertel wat succesvol gedrag is om met plezier en succesvol te studeren.
- Luister naar studenten en geef studenten eigenaarschap in het leerproces. Behalve dat studenten aangeven wat ze willen leren, kun je ook het gesprek voeren over hóe ze willen leren. Dit is een wederkerig proces waarbij studenten naar jou luisteren maar vooral jij naar de studenten. En maak hier afspraken over.
- Als vervolg op de vorige tip: Geef feedback aan studenten op het proces. Komen studenten de afspraken na die zij zelf hebben gemaakt? Houd studenten een spiegel voor als het nog niet lukt en stuur op eigenaarschap.
- Zorg dat je onderwijs betekenisvol is. Waarom moeten studenten dit leren? Welke actuele context heeft dit vak? Koppel de betekenis van je les aan je lesdoelen. Waarom is het zeker belangrijk om deze doelen te realiseren?
- Werk met een vaste lesstructuur, iedere student heeft behoefte aan structuur en voorspelbaarheid.
- Neem iedere les de tijd om te evalueren. Zowel op inhoud als proces. Hebben we dit op een goede manier met elkaar gedaan? Wat kan er beter? Waar moeten we zeker de volgende keer nog even bij stil staan?
Er zijn natuurlijk veel meer didactische en pedagogische tips te geven, want of een klas werkt of niet is afhankelijk van vele factoren. Maar mocht je vandaag, morgen of volgende week in de koffiekamer zijn en een gesprek opvangen waarbij je denkt: “Hier wordt studentgedrag besproken en niet docentgedrag”, kijk dan of een van bovenstaande tips bij kan dragen aan de oplossing voor deze docent. Nog mooier zou het zijn als je als team structurele intervisie zou organiseren over het handelen in de les. Docenten hebben de meeste invloed op gedrag van studenten in de klas; het docentgedrag, daar moet het over gaan.
Reageer of mail me als je hierover verder wil praten.
Thijs
0 reacties