Projectmatig werken in je ontwikkelgroep

Waarom regelmatig checken van het groepsproces van belang is.

Wanneer je onderwijs ontwikkelt, heb je te maken met verschillende fasen. Van visievorming naar grof ontwerp, vervolgens de daadwerkelijke onderwijsontwikkeling, dan de voorbereiding van uitvoering en tot slot de implementatie en de uitvoering ervan (even grof geschetst, waarbij ik lang niet alles heb vermeld en de werkelijkheid nooit zo lineair is…). In deze fasen heb je voor elk onderdeel verschillende taken die verschillende specialismen behoeven. Immers, wanneer je bijvoorbeeld een huis bouwt, is voor het aanleggen van de fundering een ander specialisme/vakdeskundigheid nodig dan voor het constructiewerk van het dak. 

Is dit effectief? Wanneer je met het creatieve proces bezig bent (dingen bedenken, die later fine-getuned moeten worden) heb je mensen nodig die creatief zijn, maar ook mensen die scherp zijn op doelen, samenhang, visie etc. Kortom, de juiste expertises inzetten op de juiste taak.

Zouden we het bij onderwijsontwikkeling ook zo kunnen doen? Dat we ernaar kijken als ‘we kijken wie waar nodig is en stellen dus onze ontwikkelgroep steeds samen op basis van de behoefte die er in die ontwikkelfase is’?

Ik denk dat het voordelen heeft wanneer je mensen op basis van kwaliteiten inzet. Voor projecten betekent dit dus dat je de projectleden selecteert op wat er op dat moment aan expertise nodig is. Echter, we hebben ook te maken met groepsdynamica. Een ontwikkelgroep gaat toch een relatie met elkaar aan waarin met elkaar geleerd en gebouwd wordt. Steeds een ander lid toevoegen of weghalen heeft weer impact op de hele groep. En dat heeft weer impact op het ontwikkelproces en het te bereiken resultaat. In positieve of negatieve zin.

Wat is wijsheid? Is het slim om voorafgaand aan het project alle taken uit te stippelen en daar mensen op te selecteren per fase in het project? Of verlies je dan teveel tijd met het inwerken van degenen die in een volgende projectfase nieuw instromen? Of moet je juist goed je uitvoeringsplan beschrijven, waarbij je continue iedereen meeneemt die betrokken zal zijn in het onderwijs-ontwikkelproces?

Een heel essentieel onderdeel is om aan de voorkant duidelijke doelen te hebben en de taken/rollen/verwachtingen te omschrijven. Wanneer je deze organisatorische zaken aan de voorkant samen helder hebt, ondervang je al veel problemen die zich later in het proces voor kunnen doen. Vergeet niet evaluatiemomenten in te plannen gedurende het project, om met elkaar te bezien of iedereen er nog goed bij zit, stil te staan bij wat er gerealiseerd is en eventueel plannen bij te stellen. Het inplannen van structurele overlegmomenten waarop je met elkaar afstemt hoe je in het proces staat, biedt ook de mogelijkheid om te checken of de juiste specialismen nog aan boord zijn.

Nu is mijn vraag aan jullie, mijn lezers: Hebben jullie ervaring met wisselende (ontwikkel)groepen per fase in een ontwikkelproces? En zo ja, wat is jullie mening hierover? Hoe zou een perfect onderwijsontwikkelproces qua groepssamenstelling er uit zien? Zou er dan per fase een nieuwe samenstelling in leden moeten zijn? Of zou je vooraf aan een onderwijsontwikkeltraject de groepsleden kunnen samenstellen met behulp van bijvoorbeeld Belbin rollen of de hoeden van De Bono of eventueel met behulp van een enneagram? Of moet je vooral niets doen en samen de taken verdelen op basis van andere gronden?

Ik ben benieuwd naar jullie reacties zodat we van elkaar kunnen leren.