Gebruik je powerpoint als ondersteuning van je verhaal niet als spiekbriefje, sluit aan bij onze belevingswereld, neem je vak niet te serieus, weet wat er in de praktijk speelt en laat jezelf zien. Vijf tips die ik de afgelopen week van studenten (n=6/ vo, mbo, hbo en wo) heb gekregen op de vraag:
Welke tips wil jij jouw docent meegeven om een betere docent te worden?
Hieronder volgt de rest van de tips van studenten met een korte toelichting.
1. Houd het luchtig: gebruik af en toe humor tijdens je lessen, dreig niet direct met straf wanneer het rumoerig is in het lokaal of wanneer er wordt afgeweken van het programma: “word geen terror-docent”
2. Zorg voor orde: Chaos is verschrikkelijk, echt zonde van je tijd. Ben consequent in alles. Dramatisch wanneer je een opdracht op tijd af hebt en dat dan blijkt dat de deadline toch niet zo belangrijk is omdat er veel studenten nog niet klaar zijn. Ben voorspelbaar in het hanteren van regels met bijvoorbeeld te laat komen. Liever streng dan onvoorspelbaar. Begin op tijd met de les maar stop ook precies op het aangegeven moment voor pauze.
3. Laat jezelf zien: vertel uit je eigen leven, over je kinderen, hobby’s, deel je zorgen en je geweldige ervaringen. Het maakt voor studenten een groot verschil wanneer je zegt dat je afwezig bent omdat je naar het ziekenhuis moet met je moeder van 64 of dat je een kort bericht stuurt “wegens persoonlijke omstandigheden”.
4. Ken de wereld van je student: Een student verzucht: “als we geluk hebben gaat het over aanslagen maar meestal over milieu of social media wanneer we een tekst moeten lezen of een discussie moeten voeren.” Gebruik sporthelden, popartiesten, populaire series op Netflix, vloggers, maar doe alles om aan te sluiten bij de belevingswereld van je student. Tip: gebruik fragmenten uit series om voorbeelden uit de actualiteit te zoeken. Je studenten weten wat op dit moment echt populair is.
5. Verhoog je snelheid: “Bij het terugkijken van het college zet ik de snelheid altijd op 1.3 of 1.6 wanneer ik het nog net kan verstaan”. Docenten zijn vaak te lang aan het woord en het duurt allemaal veel te lang. Kennisclips op youtube zijn kort maar lekker snel en vaak ook nog eens een stuk duidelijker!
6. Powerpoint voegt iets toe: wanneer je powerpoint gebruikt, zorg dan dat het ook echt je verhaal ondersteunt. Schrijf geheugensteuntjes voor jezelf op een briefje en niet in de presentatie. De powerpoint zelf moet al aantrekkelijk en verrassend zijn. Zorg bovendien voor voldoende “skills” om het programma te starten en te gebruiken.
7. Ken de praktijk: echte voorbeelden uit de praktijk maken de lessen boeiend en de toegevoegde waarde van de docent inzichtelijk. Het is fijn wanneer de docent aangeeft: “Ik heb dat ook een keer gehad en heb het toen zo opgelost”. Ook voor Nederlands, Engels en rekenen is de koppeling met het beroep noodzakelijk om het interessant te houden.
8. Zorg voor afwisseling: lang zitten en luisteren is niet vol te houden. “Even wat doen is fijn”. Zorg voor een afwisseling in blokjes van ongeveer 10 minuten: luisteren, bewegen, opdracht, luisteren.
9. Weinig huiswerk: Zorg voor voldoende tijd om te oefenen in de les dan hoeven we ook minder huiswerk te maken. We kunnen dan ook meteen onze vragen stellen. In combinatie met het verhogen van het tempo en het zoeken naar afwisseling liggen hier kansen.
10. Aanvullingen? In het reactieveld hieronder is nog heel veel ruimte. Neem deze week de tijd om je studenten te bevragen en deel aub je tips met collega’s.
Toon oprecht interesse in je studenten. Wees niet zo’n docent die urenlang over zichzelf praat, maar niet het respect op kan brengen om oprecht geïnteresseerd te zijn in de belevingswereld van zijn studenten. Vraag dus ook door en blijf niet oppervlakkig.
Mooie tips, en zo herkenbaar! Ik lees vooral dingen terug die ik zelf ook verlangde van een docent toen ik zelf leerling/student was. En dat valt me vaak op: wat studenten waarnemen en waar ze kritisch over zijn, daar zit vaak een kern van waarheid in, als het al niet helemaal 100% waar is! Een groep studenten is oplettend, alert; ziet het wanneer je moe bent, of niet goed in je vel zit of wanneer eigenlijk het antwoord op een vraag niet goed weet, of wanneer je ontzettend moet lachen om die veel te schuine mop die eigenlijk niet kan (toch?!). Niet proberen te verbergen dus; als docent ben je ook een mens en dat mag gezien worden. (zoals in tip 3 ook genoemd wordt)
Dan nog even mijn tip: zorg dat je je studenten serieus neemt.
Dat klinkt misschien logisch, maar ik merk dat dat niet altijd zo vanzelfsprekend is. Een student van 16 jaar, die een half jaar verkering had en dat is uit…. Voor jou als docent met meer levenservaring die weet dat die student daar echt weer over heen zal komen (iets met veel visjes in de zee dacht ik) is dit misschien niet zo bijzonder of naar. Maar voor die student, op dat moment is dat wel degelijk belangrijk en houdt het hem/haar bezig. En dit kan natuurlijk in allerlei situaties; opa of oma is erg ziek, de hond/kat/konijn is overleden, een nieuwe baan als vakkenvuller bij een supermarkt….allerlei dingen die in het leven van een student belangrijk zijn. Dus onthouden; Jij als docent bent niet de enige die naast je leven binnen de schoolmuren ook nog andere prioriteiten heeft. Een student heeft dat ook!
Gebruik stellingen, dit geeft een discussie in je les.
Doe deze kort en krachtig, en verbind er een tijd aan 2 min of 3 min, ik vind de discussie en inzicht vanuit de leerlingen er leuk en nuttig.
Zorg voor afwisseling. Alweer de zoveelste kahoot? Kijk ook wat past bij de specifieke groep. Zorg voor eigenaarschap, de klas kan prima aangeven wat werkt. Betekenisvol en praktijkgericht.
In plaats van tekst, laat eens alleen foto’s zien. Vraag wat de studenten nu eigenlijk zien. Waar kijken we naar? Waarom kijken we daar naar? Wat valt je dan op? Het zelf leren nadenken en kijken levert heel veel op. Studenten worden oplossingsgericht en onthouden dingen heel goed. Tijdens overhoringen en toetsen halen ze de foto’s uit de les weer voor zich.
Het leuke is als je dan zo’n foto in een toets zet, ze heel goed kunnen uitleggen wat er te zien is. Ze hebben niet een stukje theorie geleerd, maar het verband, het grote geheel.
Geef regelmatig opbouwende feedback aan de student. Iets persoonlijks waar hij/zij wat mee kan. De studenten vinden het fijn als je ze echt ziet staan.
Ken de namen van je studenten, hierdoor kan je ze beter betrekken bij een gesprek in de klas. Ook een persoonlijke begroeting als ze de klas binnen komen geeft leerlingen het gevoel dat ze gezien en gehoord worden
Ken de leerling bij naam en zie de persoon. Vraag wat ze bezighoud en weet of Ajax gewonnen heeft (al interesseert het je niet). Laat je eigen zwakheid zien, bijvoorbeeld door toe te geven als je te laat bent met nakijken. Maar bovenal blijf lachen en maak plezier 😉
Neem de leerling serieus en behandel ze, tenzij het echt niet anders kan, als een volwassene.
Ik probeer altijd tussen mijn cursisten te staan en niet boven mijn cursisten.
Wanneer je ze gelijkwaardig behandeld, maar wel duidelijk de grens aangeeft en laat zien dat jij de beslissing uiteindelijk hebt,
kunnen, willen en doen ze veel meer.
Zorg voor afwisselende activiteiten zoals coöperatieve werkvormen om de leerstof aan te bieden of te verwerken.
Studenten leren graag met en van elkaar.
blijf eerlijk over wat je weet, dus maak ook duidelijk wanneer zelf iets moet opzoeken