Motivatie & betrokkenheid bij online leren (deel 2 van 3)

Datum: 22 december 2020
Auteur: Peter Loonen

Online leren vonden studenten in het begin natuurlijk hartstikke leuk. Het was namelijk nieuw voor ze. Maar op een gegeven moment gaat de nieuwigheid er een beetje vanaf. En oude routines worden gewoon vervangen door nieuwe. Hoe krijg je het dan voor elkaar dat studenten toch betrokken blijven?

In deze reeks van 3 blogs lees je alles over (het bevorderen van) motivatie bij online leren. In de blog van 15 december heb ik aandacht besteed aan de componenten gedrag en verwachting van motivatie. Vandaag sta ik stil bij de waarde-component en emotie. De volgende en laatste blog in deze reeks verschijnt binnenkort. Daarin zoom ik in op het SCARFmodel.

3. Motivatie: de waarde-component

Aan het begrip motivatie zit een waarde vast. ‘Gemotiveerd zijn’ suggereert namelijk dat iets je een resultaat gaat opbrengen.

Als je nieuwe dingen leert, dan merk je uiteindelijk dat het je iets oplevert. Om dat resultaat te kunnen bereiken, verricht je inspanningen. Het voordeel van online leren is dat je juist de inspanningen die een student verricht heel mooi in kaart kan brengen. Denk hierbij aan

  • Hoe vaak de student heeft ingelogd op het systeem
  • Welke opdrachten de student tot nu toe heeft gemaakt
  • Wanneer de student je om hulp vraagt als de taak écht te moeilijk is

Als je wilt dat studenten nog dat ene stapje extra zetten om het gewenste resultaat te bereiken dan geldt het volgende: vergroot de waarde van het leveren van inspanning. Waarom?

pastedGraphic.png

Waardeer de geleverde inspanning als trigger voor motivatie

Denk weer even terug aan de formule B=MAP: stel dat een student de opdracht heel moeilijk vindt. Hoe zorg je er dan voor dat zijn motivatie om het uit te voeren desondanks hoog genoeg is? Als je je studenten alleen beloont voor hun geleverde resultaten (‘wat heb je de opdracht goed gemaakt’), dan veroorzaak je misschien alleen maar frustratie en demotivatie bij de studenten die de opdracht moeilijk vonden en hem misschien níet goed hebben gemaakt.

Daarom kun je de motivatie verhogen door studenten te belonen voor hun geleverde inspanningen. Deze waardering kan namelijk een belangrijke trigger zijn om tóch voldoende motivatie op te brengen de opdracht uit te voeren, om daarmee het beoogde resultaat te bereiken.

Benoem (en dus erken daarmee) wat de student deed, bijvoorbeeld:

  • ‘Ik zie dat 100% bij bent met de opdrachten!’
  • ‘Je logt elke dag keurig netjes op tijd in’
  • et cetera.
    Het belonen op zulke inspanningen stimuleert het leren voor een volgende stap.
    4. Motivatie: de emotie-component
    Positieve of negatieve emoties werken motiverend of demotiverend op studiegedrag. Volgens Schutz & Pekrun (Schutz & Pekrun, 2007) kun je dit onderverdelen in 4 mogelijke uitkomsten:

pastedGraphic_1.png

  1. Vreugde, hoop en trots zijn activerende positieve emoties. Probeer daarom vooral de trots van je studenten aan te wakkeren door ze in te laten zien dat ze prestaties hebben geleverd waarvan ze gehoopt hadden, dat ze het konden. Ze gaan dan harder voor zichzelf én voor jou aan de slag. En de vreugde als dan iets gelukt is werkt natuurlijk ook enorm positief activerend.
  2. Met de activerende negatieve emoties moet je als docent heel voorzichtig zijn: boosheid, angst en schaamte. Denk hier bijvoorbeeld aan het gevoel van schaamte als iedereen weet dat jij de opdracht te moeilijk vond. Of angst dat je de toets niet zult halen, waardoor je extra hard gaat leren. Nu werken deze emoties misschien wel activerend op studiegedrag, maar je stuurt natuurlijk niet op negatieve emoties.
  3. De negatieve deactiverende emoties, hopeloosheid en verveling, liggen bij online leren sterk op de loer. Voor studenten is het dan heel verleidelijk om stiekem op Facebook of YouTube over te schakelen.

Tip: zorg ervoor dat je ze steeds bij de les betrekt. Zorg ervoor dat jouw contactmomenten met studenten ból staan van interactie; pas zoveel mogelijk activerende werkvormen toe voor verwerking en verdieping van de stof en het geven van (peer)feedback. En laat ze veel aan het woord: zorg ervoor dat studenten 80% van de tijd aan het woord zijn en jij als docent maar 20%.

  1. De positieve deactiverende emotie is opluchting. Bijvoorbeeld de opluchting die een student voelt als hij een tentamen haalt waar hij amper voor geleerd had. Het gevolg is dat hij de leerstof onvoldoende beheerst, omdat je er niet vanuit kunt gaan dat hij de stof achteraf alsnog zal bestuderen. Het gevoel van opluchting is een positieve emotie maar het leveren van een te lage inspanning is op lange termijn niet constructief voor grotere uitdagingen.

Ontdek dus hoe je je studenten in die positieve emotie-flow krijgt. Laat ze heel hard werken aan zinvolle taken en ben heel dichtbij als docent. Misschien gaan ze wel harder leren dan je ooit voor mogelijk hield!

Doe mee met onze gratis live webinars

Vond je dit artikel leerzaam en wil je graag meer tips en tricks over online leren en lesgeven? Abonneer je dan op ons webinar-kanaal.

Zo leer je niet alleen de theorie, maar ervaar je het online leren zelf ook in de praktijk!

Abonneer je nu gratis op ons webinar-kanaal

Bibliografie

Schutz, P. A., & Pekrun, R. (2007). In Emotion in Education. Academic Press.

Up-do-date blijven?

Ontvang onze nieuwsbrief

Schrijf je in
0 reacties

Een reactie versturen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *