Kijk- en luistertip; Onderwijskwaliteit en studiesucces

Datum: 20 januari 2025
Auteur: Onno Witte

Studiesucces gaat over het succesvol doorlopen van een studie. Dit wordt beïnvloed door factoren als motivatie en studievaardigheden, maar zeker ook door onderwijskwaliteit. Goede onderwijskwaliteit, ondersteund door continue verbetering, is dan ook essentieel voor het (bevorderen van) studiesucces en het koers houden. 

Kijk- en luistertip: 

Op het Youtube kanaal ‘Verus’;  TED talk van pedagoog Gert Biesta. “Koers Houden”.
https://youtu.be/OA1rAoH4pZQ?si=Xs-DtfxLeR4wkXal 

Biesta schetst in deze TED-talk een breder perspectief, hij bespreekt de uitdagingen en fundamentele vragen rondom onderwijskwaliteit en stelt dat de kern van goed onderwijs gaat over ‘koers houden’. 

Een inspiratievol pleidooi om bij te dragen aan onderwijskwaliteit door een omgeving te scheppen die verder gaat dan alleen het meten van (oppervlakkige) resultaten en die studenten voorbereidt om zich betekenisvol te verhouden tot de wereld: 

1. Koers houden in tijden van crisis: Een crisis is een keerpunt dat vraagt om een beslissing of oordeel over wat essentieel is. Biesta roept op tot een herbezinning op de kernwaarden van het onderwijs en stelt dat onderwijsinstellingen moeten bepalen waar ze echt voor staan en wat ze moeten doen in plaats van wat ze willen doen. 

Tip voor toepassing in de onderwijspraktijk: Wanneer je geconfronteerd wordt met crises (zoals bv een pandemie of onderwijshervormingen), reflecteer dan op de kernwaarden van je onderwijspraktijk. Wat is essentieel voor jouw studenten of klanten? Focus op wat werkelijk belangrijk is voor hun leerproces. 

2. Essentiële principes in onderwijs: Biesta pleit voor het werken vanuit fundamentele principes in plaats van je te laten overspoelen door beleidsagenda’s, en stelt dat onderwijs moet gaan om het verbinden van leerlingen met de wereld zodat ze in vrijheid en zelfstandig kunnen bestaan. 

Tip voor toepassing in de onderwijspraktijk: Ontwerp je methodes vanuit de fundamentele principes van onderwijs, zoals autonomie en kritisch denken. Maak bewust ruimte voor gesprekken met studenten of klanten over hun relatie met de wereld, wat zij daarin willen en hoe zij daarin hun rol kunnen vinden. 

3. Binnen- en buitenkant van onderwijs: Biesta bekritiseert de neiging om te veel nadruk te leggen op meetbare resultaten, zoals prestaties en gedrag, zonder voldoende aandacht te besteden aan de ‘binnenkant’ van leerlingen, zoals hun gemoed en ziel. Hij benadrukt het belang van zorg voor de binnenwereld van studenten. 

Tip voor toepassing in de onderwijspraktijk: Naast de resultaten ook aandacht besteden aan de persoonlijke ontwikkeling van studenten of klanten. Zorg dat je regelmatig check-ins doet om hun welzijn te peilen en ondersteun in hun emotionele groei en zelfbewustzijn. 

4. Overvloed versus schaarste: Overvloed (middelen, geld, opties) kan leiden tot verlies van richting. Schaarste kan helpen om focus te houden, zelfs met beperkte middelen (het krijtje!) kan mooi, zinvol onderwijs mogelijk zijn. 

Tip voor toepassing in de onderwijspraktijk: Laat je niet ontmoedigen door beperkte middelen op de werkvloer. Creatieve oplossingen, zoals het gebruik van simpele middelen (het krijtje!), kunnen krachtig onderwijs ondersteunen. Focus op de kwaliteit van interactie, niet op de kwantiteit van middelen. 

5. Potentieel en ‘het onmogelijke’: Pin studenten niet vast op wat ze nu zijn of presteren! Werk met de mogelijkheid van het onvoorstelbare, het idee dat ze tot meer in staat zijn dan we ons nu kunnen voorstellen. 

Tip voor toepassing in de onderwijspraktijk: Moedig je studenten of klanten aan om verder te denken dan hun (huidige) prestaties. Laat ze zien dat hun mogelijkheden onbeperkt zijn door ze uitdagende taken te geven die hun verbeeldingskracht en probleemoplossende vaardigheden en vermogens stimuleren. 

6. Ter afsluiting stelt Biesta dat de liefde voor de wereld (“amor mundi”) centraal zou moeten staan in het onderwijs. Dit betekent een diep engagement en een verlangen om leerlingen te begeleiden in het begrijpen en vormgeven van hun werkelijkheid. 

Tip voor toepassing in de onderwijspraktijk: Ontwikkel projecten, modules, lessen etc. die gericht zijn op maatschappelijke vraagstukken, zodat leerlingen betrokken raken bij de wereld om hen heen. Creëer een werkomgeving waarin ze leren hun plek in de wereld te begrijpen en bij te dragen aan gedeelde waarde(n) en positieve verandering. 

‘Verus’ is een Nederlandse organisatie die staat voor de belangenbehartiging van scholen in het bijzonder onderwijs, zowel in het basisonderwijs als het voortgezet onderwijs. Verus is een vereniging voor katholiek, christelijk, en gereformeerd onderwijs en biedt haar leden (scholen, schoolbesturen en instellingen) ondersteuning op het gebied van beleid, juridische kwesties, financiën, en onderwijsontwikkeling. Verus stelt zich ten doel scholen te helpen hun eigen identiteit vorm te geven in de praktijk van het onderwijs. De organisatie richt zich op het bevorderen van waarden als diversiteit, vrijheid van onderwijs, en verantwoordelijkheid in de maatschappij. Hierbij legt Verus de nadruk op een inclusieve visie waarin scholen vanuit hun eigen geloofs- en levensovertuiging onderwijs bieden aan leerlingen.

Up-do-date blijven?

Ontvang onze nieuwsbrief

Schrijf je in
0 reacties

Een reactie versturen

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *