Wijze lessen van een groot leider!

Het is alweer een jaar geleden dat ik de film Invictus heb gezien. Een film van regisseur Clint Eastwood uit 2009 die gebaseerd is op het leven van Nelson Mandela nadat hij na lang gevangenschap de president van Zuid-Afrika wordt. Het was een opdracht voorafgaand aan ‘een 24 uurs’ met mijn collega’s van OAB Dekkers én de Veranderbrigade in het kader veranderkunde en leiderschap daarin.

Mandela wil een Rainbow Nation starten en dat betekent dat hij, als leider, een grote verandering vanuit de bedoeling te weeg moest gaan brengen. We kregen, voorafgaand aan de 24 uurs, de opdracht om filmfragmenten te selecteren waarin we Mandela als veranderaar zagen optreden; ‘Wat voor leider c.q. veranderaar was Nelson Mandela?’ en ‘hoe probeerde hij zijn land om te buigen naar gelijkheid?’ waren de vragen die we ons daarbij stelden.

Deze film heeft mij veel geleerd als het gaat om veranderprocessen. Met name hoe belangrijk de rol van de leider is. Mandela wilde een regenboogmaatschappij en liet mij voorbeeldgedrag zien dat volgens mij essentieel is in leiding geven aan veranderprocessen. Ik neem je mee in de belangrijkste inzichten:

• Zie dat je vandaag al kan handelen hoe je het morgen wilt hebben. We willen van A naar B, maar wel volgens de principes van B. Als je bijvoorbeeld als team je onderwijs wilt veranderen begin er dan morgen mee, met kleine stapjes. Het gaat om gedragsverandering. Mandela dacht niet in systemen, blauwdrukken of procedures maar startte met experimenteren. Altijd daarbij voor ogen houdend; wat is de bedoeling, de essentie, welke patronen zitten in de weg en moeten doorbroken worden.
• Wees als leider een rolmodel. Mandela verstond de kunst om zelf het grote voorbeeld te zijn van de bedoeling. Hij was de verpersoonlijking van de bedoeling, het grote voorbeeld van de regenboogmaatschappij. Je zag hem dit gedrag vanaf het begin zichtbaar maken.
• Toon moed en houd vol. Het is moeilijk om je gedrag te veranderen. Geef niet op, doe het samen door elkaar te enthousiasmeren, steunen en complimenteren.
• Fouten maken mag, probeer!
• Er zijn geen verliezers. De kunst is om geen partijen te onderscheiden maar samen te gaan voor de bedoeling.

Het volgende fragment uit de film Invictus illustreert heel mooi hoe Mandela als rolmodel anderen inspireert om het grote doel B de regenboogmaatschappij te starten, in het hier en nu met kleine stappen en successen. Mijn collega Jet heeft dit voorbeeld al eens laten zien maar ik kan er geen genoeg van krijgen:

Wie heeft jou geïnspireerd als het gaat om leiderschap en welke wijze les heb je daaruit geleerd? Ik hoor het graag in aanloop naar ons HIT-Event op 21 november 2019 waar leiderschap een van de thema’s is.